BARET RENKLERİ ve ANLAMLARI
Çalışma ortamlarında yürütülen faaliyetler süresince çalışanların güvenliğini sağlayabilmek amacıyla kişisel koruyucu donanımların kullanılması son derece önemlidir.
Herhangi bir iş kazasının önlemesi ve kazada oluşabilecek hasarların en aza indirgenebilmesi için bir takım emniyet ekipmanları kullanılır. Baret; iş yerinde çalışma esnasında baş korumasını sağlamak amacıyla kullanılan yaygın bir kişisel koruyucu donanımdır. Baretler, renklerine göre bazı görev ve meslek gruplarına işaret ederler.
Herhangi bir olası kazada başı koruma amacıyla kullanılan baretler çalışan kişilerin kaza esnasında; darbelere, cisim düşmesine ve elektrik çarpmasına karşı başı korumaya yarayan güvenlik malzemesi şeklinde de tanımlanabilir. Aynı zamanda baretler yukarıdan düşen nesnelere karşı, elektrik çarpmalarına karşı, UV ışınları ve kötü hava şartları gibi sorunlarda da son derece koruyucu olmaktadır. Bu yazımızda sizlerle birlikte baretlerin model, teknik özellik ve renklerinin ne anlama geldiklerini ele alacağız.
Baretlerin Tasarımı ve Teknik Özellikleri
Şekil olarak değerlendirdiğimizde; baretler genellikle yuvarlak veya oval şekilde tasarlanmaktadır. Bu şekilde tasarlanan baretler başın üstünde sabit şekilde konumlandırılır. Baretlerin üretiminde sıklıkla ABS ve polietilen gibi sert plastik malzemeler kullanılır. Deri malzemeden ve kumaştan da tasarlanabilen baretlerin iç kısımları yumuşak bir yastıklama ile kaplanırken dış kısımları oldukça dayanıklıdır.
Baretler kullanan kişinin tecrübe ve kullanım amacına göre farklılık verebilmektedir. Boyut olarak da baretler kafa ölçülerine uyumlu boyutlarda üretilmektedir. Hatta günümüzde kullanılan baretlerin kafaya uyarlanması, baret içindeki koruyucu aksamın bir vidalı sistemle genişletilip daraltılması ile yapılır. Böylelikle başa takılan baretin çok sıkı veya gevşek olmaması kolaylıkla sağlanmış olur.
Kurumsal kimliklerin parçası konumunda olan bu güvenlik materyali meslek grupları, kuruluşlar veya organizasyonlar tarafından sıklıkla kullanılır. Bu sebeple tasarım ve teknik özellikleri giyen kişinin mesleki ve kurumsal kimliğine göre değişiklik göstermektedir. İş güvenliğini sağlamaya yarayan baretler aside, elektriğe, ısıya ve neme karşı dayanıklı kaliteli malzemelerden üretilmektedir. Her detayı düşünülen baretler eğik çalışıldığı durumlarda da koruyuculuğu sağlamaktadır.
Kullanılacak her baretin EN-397 standardını sağlaması gerekmektedir.
Baretlerin Kullanım Alanları
İş güvenliği açısından sıklıkla kullanılan baretler hayati önem taşımaktadır. Tehlikeli ve detaylı güvenlik gerektiren tüm sektörlerde baret kullanımı zorunlu haldedir. Baret kullanımının zorunlu olduğu sektörlerden bazıları şunlardır;
• Madenler
• İnşaat alanları
• Şantiyeler
• Tersaneler
• Endüstri sektörü
• Demir- çelik sanayi
Meslek Gruplarına Göre Yaygın Kullanılan Baret Renkleri
• Beyaz renkli baretler: Beyaz baretler ziyaretçi, yönetici veya teknik personelleri ifade etmektedir. Tekniker, mühendis, mimar gibi personellerin çalışma alanı içerisinde beyaz baret kullanması gerekmektedir. Aynı zamanda yöneticiler ve ziyaretçiler de çalışma alanlarına dahil oldukları zaman beyaz baret takmalıdır.
• Sarı renkli baretler: Sarı baretler işçiler tarafından kullanılmaktadır. Maden işçileri, sanayi işçileri ve inşaat işçileri gibi işçiler bu renk kişisel koruyucu donamımı kullanmaktadır. İşçilerin iş güvenliği açısından rengi fark etmeksizin baret kullanmaları önemlidir .
• Mavi renkli baretler: Mavi renge sahip olan baretler genellikle formenler, bakımdan sorumlu ekipler tarafından kullanılır. Mekanik onarım, elektrik bakım-montaj ekipleri genellikle mavi baret kullanırlar.
• Turuncu renkli baretler: Turuncu baretler teknisyenler veya Ustabaşı tarafından kullanılan baret rengidir.
• Yeşil renkli baretler: Yeşil baretler sağlık personelleri tarafından sıklıkla kullanılmaktadır. Acil müdahale ekipleri, doktor ve hemşireler gibi sağlık personelleri tehlikenin yer aldığı alanlarda hastaya müdahalede bulunurken yeşil renkli baretler kullanır. Özellikle acil durumlarda ve doğal afet durumlarında yeşil renge sahip olan bu ekipmanlar aracılığıyla iş güvendiği sağlanmaktadır. İlkyardımcı eğitimi almış çalışanların da kolaylıkla fark edilebilmeleri için yeşil baret kullanmaları oldukça sık görülen bir uygulamadır.
• Kırmızı renkli baretler: Kırmızı baretler savunma personelleri, kalite kontrol ve iş güvenliği personelleri tarafından sıklıkla kullanılmaktadır. Bunun haricinde, çalışanlar arasında oluşturulan ve özel eğitim almış "yangınla mücadele" ekipleri de bazı projelerde kırmızı baret kullanırlar. 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunun yürürlüğe girmesiyle birlikte, kırmızı baretler çok yaygın olarak işçi sağlığı ve iş güvenliği profesyonelleri tarafından kullanılır hale gelmişlerdir.
• Siyah renkli baretler: Baretlerde siyah renk ağırlıklı olarak, kaldırma operasyonlarında görev alan ve özel eğitimlerini tamamlamış işaretçiler ve sapancılar tarafından kullanılır.
Yukarıda sıralanan baret renkleri ve anlamları, kesin kurallar olmayıp, projeden projeye farklılık gösterebilirler. Hazırladığımız liste renklerin ağırlıklı olarak kullanıldığı anlamlara göre hazırlanmıştır.