RAMAK KALA OLAYLARI
Ramak Kala Olayları, çalışanların, iş yerinin veya ekipmanların zarar görebileceği potansiyel bir durumun zarar vermeden atlatılmasıdır.
"Ramak Kala" kavramı, günlük dilde, “neredeyse” veya "ucuz atlattık" ifadeleri ile başlayan durumlar olarak da ifade edilebilir.
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu olan 6331 sayılı yasa gereği, ramak kala olaylarının tümünün kaydedilmesi zorunludur. Bu tür olayların kaydedilip raporlanması, iş kazalarının önlenmesinde kritik bir rol oynar. Ramak Kala Olayların rapor edilmesi, gelecekte olası iş kazalarının belirlenmesi ve engellenmesi açısından büyük bir öneme sahiptir. Bu yazımızda Ramak kala olayı nedir
Ramak Kala Olayı Nedir?
İş yerinde gerçekleşen ve çalışanlara, iş yerine veya iş ekipmanlarına zarar verebilecek potansiyel taşımasına rağmen zarar vermeyen olaylar, ‘Ramak Kala’ olarak tanımlanır.
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu uyarınca, tüm ramak kala olaylarının kaydedilmesi ve raporlanması, gelecekte meydana gelebilecek iş kazalarını önlemek adına büyük bir önem taşımaktadır.
Ramak Kala Olayların Gerçekleşebilmesi İçin Gereken Faktörler
İş kazalarının meydana gelmesi için iki ana faktörün bir araya gelmesi gerekmektedir:
1. Güvensiz Durumlar ve Ortamlar
- Tehlikeli ve kötü çevre koşulları
- Düzensiz ve yüksek istifleme
- Islak zeminler
- Koruyucu özellikleri olmayan ekipmanlar
- Yetersiz aydınlatma vb.
2. Güvensiz Hareketler:
- Kişisel dikkatsizlik
- Kişisel koruyucu donanım (KKD) kullanmamak
- İş ekipmanlarını güvensiz bir şekilde kullanmak
- Emniyetsiz taşıma işlemleri yapmak vb.
Kısacası ramak kala olayları, tehlikeli bir durumun varlığı veya çalışanın tehlikeli bir hareket yapması sonucunda ortaya çıkabilir. Olumsuz sonuçların yaşanmaması için, tehlikelerin ortadan kaldırılması ve çalışanların güvenli davranışlar sergilemeleri gerekmektedir.
Ramak Kala Kayıtlarının Önemi ve Tutulması
Ramak kala olaylarının kaydedilmesi, iş kazalarının önlenmesinde kritik bir öneme sahiptir. "İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirme Yönetmeliği’nin 8 ve 12. maddeleri de ramak kala olay kayıtlarını zikretmektedir, bu da kayıtların tutulmasının yasal bir gereklilik olduğunu gösterir.
Ramak kala olaylarını tespit etmek ve çalışanların bunları bildirmesini sağlamak her zaman mümkün olmayabilir. Bu nedenle, çalışanların ramak kala bildiriminde bulunmalarını teşvik edecek ve kolaylaştıracak yöntemlerin geliştirilmesi gerekmektedir.
Ramak kala olayları, risk değerlendirme çalışmalarının da bir parçasıdır ve riskler değerlendirilirken ramak kala kayıtları dikkate alınmalıdır.
Ramak Kala Olaylarının Tespit Edilmesi ve Bildirilmesi
Çalışanlar, ramak kala olaylarının tespit edilmesinde önemli bir role sahiptirler. Bu sebeple, çalışma ortamında, çalışanların karşılaştıkları veya şahit oldukları ramak kala olaylarını bildirebilecekleri bir sistem bulunmalıdır.
Birçok iş yerinde, çalışanların ramak kala olaylarını not edip belirli kutulara atmaları beklenir. Ayrıca, dijital ortamlarda kullanılmak üzere ramak kala bildirim formları da mevcuttur.
Eğitim seviyesi düşük olan çalışanlar için, yaşadıkları olayları detaylı bir şekilde yazmak zorlayıcı olabilir. Bu durumda, en sık karşılaşılan ramak kala olaylarının görsellerinin yer aldığı bir form hazırlanarak, çalışanların ilgili olayı işaretleyip kutuya atmaları istenebilir.
Çalışanlar Ramak Kala Bildirimi Nasıl Yapabilir?
İş yerlerinde, çalışanların dikkatini çekecek ve “Ramak Kala Bildirim Kutuları” olarak adlandırılan özel alanlar oluşturulmalıdır. Bu kutuların yanında, çalışanların yaşadıkları ramak kala olaylarını yazabilecekleri formlar bulunmalıdır. Ancak, öncelikle çalışanlar ramak kala olayının ne olduğu, kazaların önlenmesindeki rolü ve bu sürece katkıları konusunda bilgilendirilmelidir. Ayrıca, oluşturulan bu alanda bir bölüm tehlike bildirimine ayrılarak, çalışanların çalışma ortamlarındaki tehlikeleri rapor etmeleri sağlanabilir.
Sonuç olarak, iş kazalarının %98’i önlenebilir niteliktedir. Bu oranın bir kısmı basit önlemlerle, diğer kısmı ise sistemli çalışmalarla önlenebilir. İş yerinde meydana gelen ramak kala olaylar, gelecekte oluşabilecek iş kazalarının habercisi olabilir. Önlem alınmadan geçiştirilen tehlikeli durumlar, sonradan ciddi iş kazalarına dönüşebilir. Bu nedenle, iş sağlığı ve güvenliği çerçevesinde yürütülen çalışmalarda ramak kala raporlamaları büyük önem taşımaktadır.
Ramak Kala Olaylarına Örnekler
1- Çatıdan düşmek üzere olan buz parçası neredeyse üzerime düşecekti.
2- Buz tutmuş zeminde kayarak düşme tehlikesi geçirdim.
3- Yüksek bir yerde çalışan işçi neredeyse düşüyordu.
4- Oturduğum sandalye neredeyse devrilecekti ve düşebilirdim.
5- Attığım sigara izmariti neredeyse yangına sebep olacaktı.
6- Raylı cam kapıya neredeyse çarpıyordum.
7- Merdivene tırmanan arkadaşım neredeyse düşecekti.
Ramak Kala Raporlama Süreci
İş güvenliği alanındaki araştırmalar sonucunda, yaralanmaları iki yıl içinde %80 oranında azaltan “Dört Adımlı Döngü” adı verilen etkili bir ramak kala raporlama sistemi oluşturulmuştur:
1. Tanımlama ve Kurumsal Beklentilerin İletilmesi
Eğitimler ve düzenli hatırlatıcılar aracılığıyla, çalışanların kurumun beklentilerini anlamaları ve her türlü riski gözetmeksizin ramak kala olaylarını bildirmeleri sağlanmalıdır.
2. Eğitim
Çalışanlar, ramak kala olay raporlarını zamanında ve doğru bir şekilde nasıl dolduracakları, raporları kime iletecekleri ve teşvik ile farkındalık programlarının işleyişi hakkında eğitilerek bilinçlendirilmelidir.
3. Performans Takibi
Ramak kala raporlarının, proaktif önlemlerle yaralanma ve hasar riskini azalttığı için, performansın sürekli olarak izlenmesi ve şeffaflık içinde değerlendirilmesi gerekmektedir.
4. Farkındalık ve Teşvik
Ramak kala olay raporlarının sayısını artırmak için farkındalık yaratma ve teşvik etme programları önemlidir. Çalışanları, güvenli bir çalışma ortamı yaratmada aktif rol almaya ve tehlikeleri bildirmeye teşvik etmek için, işten erken çıkış veya akşam yemeği gibi ödüller sunulabilir.
Bu sistem çalışanların motivasyonunu yükseltmek, onları iş güvenliği konusunda yetkinleştirmek ve güvenli bir çalışma ortamı sağlamak isteyen birçok kurum tarafından benimsenen popüler bir yaklaşım haline gelmiştir. Bu amaçla, çalışanların yaşadıkları ramak kala olayları yazarak bildirebilecekleri “Ramak Kala Bildirim Kutuları” oluşturulmalıdır. İş kazalarının büyük bir kısmı önlenebilir durumdadır. Bu oranın bir kısmı basit önlemlerle engellenebilirken, diğer kısmı için sistemli bir çalışma yapılması şarttır.