İBYS NEDİR?

İBYS İş Sağlığı ve Güvenliği Bilgi Yönetim Sistemi Veri Setleri süreç içinde çeşitli güncellemelerle uygulanmaya devam ediyor.

İş Sağlığı ve Güvenliği Bilgi Yönetim Sistemi (İBYS); kazaların önlenmesi ve tehlikelerin giderilmesi için belirli aralıklarla iş sağlığı güvenliği profesyonelleri tarafından denetlenen işyerlerinin; bu denetim sonucu iş sağlığı güvenliği profesyonelleri tarafından yapılan önerilerin, alınacak tedbirlerin, giderilmesi gereken eksiklerin girildiği merkezi bir sistemdir.

İş Sağlığı ve Güvenliği Bilgi Yönetim Sistemi (İBYS) Nasıl Çalışır?

2018 yılında ortaya çıkan İş Sağlığı ve Güvenliği Bilgi Yönetim Sistemini, daha eski bir uygulama olan İSG-KATİP sisteminden ayıran özellik; bir site veya e-devlet üzerinden kurulan bir bağlantının olmaması yani işyerleri kendi kullandıkları bakanlık onaylı yazılımlarla, bakanlık sistemiyle sürekli iletişim halinde olarak anlık veri paylaşımı yapabilmektedir.

Bu sistemin amacı; denetim sonuçlarının devletin de ulaşabileceği ve kaybolma ihtimali olmayacak bir ortama aktarılması. Bu sayede devlet, firmaların genel olarak güvenlik durumlarını görerek eksiklerini tamamlayıp tamamlamadıklarına, iş güvenliği uzmanının önerilerine uyup tavsiyelerini gerçekleştirip gerçekleştirmediklerine dair bilgilere kolaylıkla ulaşabilecek yani denetim mekanizmasını daha kolay bir hale getirecektir. Ancak şunu da belirtmek gerekir ki devlet bu sistemdeki bilgilere bakarak elektronik ortamdan bir denetim sağlamayacak, İş Teftiş Kurulu Başkanlığının görevlendirdiği müfettişler vasıtasıyla denetimlerini gerçekleştirmeye devam edecektir.

Bunun dışında bu sistem ile işyerindeki sağlık hizmetlerinin yeterliliği ve işçilerin güncel sağlık durumu ile işyerinde sağlık açısından bir tehlike durumunun bulunup bulunmadığı incelenebilir.

İş Sağlığı ve Güvenliği Bilgi Yönetim Sistemi; sadece denetim ve sağlık durumlarını değil, işyerinin güncel ve anlık durumunun da takip edilmesini ve demirbaş listesine kolayca erişebilmeyi de sağlar.

İBYS Veri Güncellemesi Neleri Kapsıyor?

Bakanlıkça sahadan alınacak verilere ilişkin hazırlanan veri seti Versiyon-1.2 olarak güncellendi.

Daha önce Bakanlığa gönderimi yapılmakta olan “Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimleri Veri Seti”ne ek olarak “Sağlık Gözetimi Veri Seti” gönderimi başlatılmıştır. Sağlık Gözetimi kapsamında 01.02.2020 tarihi itibarı ile iş yeri hekimlerince düzenlenecek olan işe giriş/periyodik muayene bilgilerinden yayımlanan veriler, İBYS entegratör firmaları aracılığı ile Bakanlığa gönderilecektir. Geçmişe yönelik kayıtları olan iş yerleri için eski tarihli verilerin gönderimi yapılabilmektedir.

Gönderilmesi Gereken Veri Setleri:

1- Çalışanların İSG Eğitimleri Veri Seti

2- Sağlık Gözetimi Veri Seti

Veri Seti dışında kullanıcıların aşağıdaki doğrulama/sorgulama işlemlerini yapabilmesine imkân verilecektir:

1- İş Yeri Bilgisi Sorgulama

2- Profesyonel Yetkisi Sorgulama

3- Çalışanların İSG Eğitim Bilgisi Sorgulama

4- Çalışanların Muayene Geçmişini Sorgulama

İş Sağlığı ve Güvenliği Bilgi Yönetim Sistemi (İBYS) Gereklilikler

İş Sağlığı ve Güvenliği Bilgi Yönetim Sistemi (İBYS)'nin kullanılabilmesi için öncelikle bakanlık sistemiyle entegre şekilde çalışabilen bir yazılım alınması gerekmektedir. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, kendi sitesinde bakanlık sistemiyle entegre çalışan yazılım firmalarının listesini yayınlamıştır.

İş sağlığı ve güvenliği profesyonelleri tarafından denetlenen firma hakkındaki bilgiler, güncel durumları hakkında kayıtlar, eksiklikler, yapılması gerekenler bu uzmanlar tarafından not edilerek kullanılan yazılım aracılığıyla aynı anda İş Sağlığı ve Güvenliği Bilgi Yönetim Sistemine aktarılarak aynı anda bakanlığın sistemine de depolanması sağlanır. Bu bilgileri sisteme aktaran iş güvenliği uzmanı ya da iş yeri hekiminin e-imzası olması şarttır.

Bu sistem iş sağlığı ve güvenliği profesyonellerinin belge düzenleme sorumluluğunu ortadan kaldırmamaktadır. İSG profesyonelleri yine kanunda belirtildiği şekilde evrak düzenlemek ve saklamakla yükümlüdürler.

İş Sağlığı ve Güvenliği Bilgi Yönetim Sistemi Hakkında Firma Ve Kişilerin Sorumlulukları Nelerdir?

İşveren eğer iş sağlığı ve güvenliği hizmetini dışarıdan alıyorsa (Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi veya Toplum Sağlığı Merkezi Birimi aracılığıyla) yazılımı almakla yükümlü değildir. Ancak aralarında iş sözleşmesi olan, hizmet aldığı birimlerden bakanlık tarafından onaylı, yetkili bir entegre yazılım kullanıldığı hakkında teyit alması yararına olacaktır.

Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimleri; bu süreçte hizmet verdikleri firmalara karşı görevlendirdikleri uzmanların kullanması amacıyla yazılım almakla yükümlüdür. Ancak işveren talep ederse kendi yazılımını (bakanlık tarafından onaylı olmak koşuluyla) iş güvenliği uzmanına kullandırabilir. Tüm bu süreçlerde OSGB, bünyesinde çalışan uzmanların sistemi doğru kullanmakta olduğunu teyit etmelidir.

İş Sağlığı Güvenliği Profesyonelleri bu süreçte sistemi doğru kullanmakla sorumludur. İşveren kabul ettiği takdirde İSG profesyoneli kendi yazılımını kullanabilir.

İş Sağlığı ve Güvenliği Bilgi Yönetim Sisteminden Hangi Veriler Elde Edilebilir?

İş Sağlığı ve Güvenliği Bilgi Sistemi (İBYS)’nden elde edilebilecek veriler genel olarak 4 başlıkta incelenebilir. Sisteme bakılarak firmanın risk faktörü durumları, iş sağlığı güvenliği uygulamaları, sağlık inceleme raporları ve işyeri bilgileri incelenebilir.

Firmanın; işyeri ekipmanları, makine ve teçhizatları, olası kaza oluşturabilecek yani tehlike yaratabilecek durumları risk faktörü durumlarından incelenebilir.

İş sağlığı ve güvenliği görevlendirmeleri, çalışanlara verilen eğitimler, firmada İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulu varsa bu kurulun içeriği, denetim sonucu oluşturulan onaylı defter kayıtları iş sağlığı güvenliği uygulamaları kısmından görülebilir.

Sağlık inceleme raporları; meslek hastalığı bilgileri, çalışanlara yapılan tetkiklerin bilgileri, muayene bilgileri ve çalışanların teşhis, tedavi ve yapıldıysa hastaneye sevk bilgilerini içerir.

İş yerinin genel yönetim bilgileri, faaliyetleri ve yürüttükleri süreçleri, işyerinin yerleşim bilgileri( dinlenme alanları, yemekhane alanı, üretim kısmı, depolama kısmı vs.), ekipman listeleri iş yeri bilgileri kısmında yer alır.