İŞYERİ HEKİMLİĞİ

İşyeri Hekimliği, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile iş hayatına giren bir kavramdır.

6331 öncesi dönemde de İşyeri Hekimi kavramı söz konusu olsa da kanunun yürürlüğe girmesiyle birlikte, işyerlerinde işyeri hekimi istihdam etme zorunluluğu meydana geldi ve konu önem kazandı.

Mevzuatımızda İşyeri Hekimliği

Türkiye Cumhuriyeti Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'nca yayınlanan İŞYERİ HEKİMİ VE DİĞER SAĞLIK PERSONELİNİN GÖREV, YETKİ, SORUMLULUK VE EĞİTİMLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK ile düzenlenen İşyeri Hekimliği kavramı, çoğunluğu anladığı şekilde, iş kazasına müdahale etmek veya tansiyon ölçmekten ziyade, iş kazası ve meslek hastalıklarının oluşumunu önleyici tedbirler almayı amaçlar. Yani asıl görev ve sorumluluk "Koruyucu Hekimlik" şeklinde tanımlanmaktadır.

Adı geçen yönetmelikte işyeri hekiminin yükümlülükleri Madde-11'de şöyle açıklanıyor;

İşyeri hekiminin yükümlülükleri

MADDE 11

(1) İşyeri hekimleri, bu Yönetmelikte belirtilen görevlerini yaparken, işin normal akışını mümkün olduğu kadar aksatmamak ve
verimli bir çalışma ortamının sağlanmasına katkıda bulunmak, işverenin ve işyerinin meslek sırları, ekonomik ve ticari durumları hakkındaki bilgiler ile çalışanın kişisel sağlık dosyasındaki bilgileri gizli tutmakla yükümlüdürler.

(2) İşyeri hekimleri, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin yürütülmesindeki ihmallerinden dolayı, hizmet sundukları işverene karşı sorumludur.

(3) (Değişik:RG-18/12/2014-29209) İşyeri hekimleri, işverene yazılı olarak bildirdikleri iş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili alınması gereken tedbirlerden acil durdurma gerektiren haller ile yangın, patlama, göçme, kimyasal sızıntı gibi hayati tehlike arz edenleri, belirlenecek makul bir süre içinde işveren tarafından yerine getirilmemesi hâlinde, işyerinin bağlı bulunduğu çalışma ve iş kurumu il müdürlüğüne yazılı olarak bildirmekle yükümlüdürler.

(4) İşyeri hekimi, görevlendirildiği işyerinde yapılan çalışmalara ilişkin tespit ve tavsiyeleri ile işyeri hekiminin görevleri başlıklı dokuzuncu maddede belirtilen hususlara ait çalışmalarını, iş güvenliği uzmanı ile birlikte yapılan çalışmaları ve gerekli gördüğü diğer hususları onaylı deftere yazar.

(5) İşyeri hekimi, meslek hastalığı ön tanısı koyduğu vakaları, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularına sevk eder.

İşyeri Hekiminin Görevleri

İşyeri Hekimi, Risk Değerlendirme Ekibinin doğal bir üyesidir. Tehlike ve risklerin tanımlanması aşamasında ekibin diğer üyeleri ile birlikte çalışarak, İş Kazası ve Meslek Hastalığı anlamında mevcut ve potansiyel ortamların belirlenmesinde önemli bir bileşendir.

Sanılanın veya uygulananın aksine, işyeri hekimi sahada görev almalı, işçi sağlığı anlamında risklerin öngörülmesinde aktif rol oynamalıdır.

İşe giriş ve periyodik sağlık kontrollerinin amacı da işe uygun personelin varsa sağlık problemlerinin erken tespitinin ve yapılacak iş- çalışan birleşiminin sağlıklı oluşmasını sağlamaktır. İşe giriş ve periyodik sağlık kontrolleri de aslında Koruyucu Hekimlik faaliyetidir. Bu nedenle, işyeri hekiminin genel ve çalışana özel olarak isteyebileceği tetkikler özenle yaptırılmalıdır.

İş yerlerinde oluşturulan İş Sağlığı ve Güvenliği Kurullarına da dahil olan işyeri hekimi, toplantılarda iş güvenliğinin diğer ayağını oluşturan İşçi Sağlığı konusunda danışmanlık görevini de yürütür. İSG Kurul toplantılarında işyeri hekimi tarafından dile getirilen tespit ve öneriler, deftere kayıt edilmenin yanında, kurul toplantı tutanaklarında da kayıt altına alınmalıdır.

Çalışanlara verilmesi gereken zorunlu ve diğer eğitimlerin işçi sağlığı ile ilgili konuları, işyeri hekimi tarafından verilir.

Yasal süreleri içinde işyerlerini ziyaret eden işyeri hekimi, burada ihtiyaç halinde poliklinik görevi görse de, ülkemizde yanlış anlaşıldığı üzere, tansiyon ölçmenin, rapor vermenin ve ilaç yazmanın çok ötesinde bir anlam ifade eder.

Özellikle COVID sürecinde, faaliyetlerine devam eden iş yerlerinde koronavirüse karşı alınacak önlemlerde işyeri hekiminin öneri ve ikazları dikkate alınmalıdır.

Kimler İşyeri Hekimi Olabilir?

• Tıp Fakültelerinden mezun olanlar,
• Yüksek Öğrenim Kurulu tarafından denkliği onaylanmış olan yurtdışı tıp fakülteleri mezunları istedikleri takdirde "işyeri hekimliği" sınavlarına katılabilirler.

ÖSYM tarafından düzenlenen bu sınavlarda 70 ve üzeri puan alan hekimler, işyeri hekimliği sertifikaları tanımlandıktan sonra, işyerleri bünyesinde veya Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi (OSGB) olarak tanımlanan kuruluşlarda kısmi veya tam zamanlı olarak işyeri hekimliği faaliyetlerini yürütebilirler.