ADEK GRUBU VİTAMİNLER
ADEK grubu dahil tüm vitaminler her yaş grubundaki bireylerin gün
içerisinde yeterli miktarda alması gereken bir besin grubudur.
Vitaminler vücudun sağlıklı bir şekilde işlemesi için gerekli olan tüm besinlerin arasında yer alan bir gruptur. Vitaminler kendi içerisinde farklı çeşitlere ayrılır. Bütün organların ve vücut sistemlerinin doğru çalışmasında etkilidir.
Çeşitli vitamin türleri vücutta yetersiz miktarda bulunduğunda eksikliği ile farklı hastalıklar ortaya çıkar Vitaminler vücudun sağlıklı bir şekilde işlemesi için gerekli olan tüm besinlerin arasında yer alan bir gruptur vitaminler kendi içerisinde farklı çeşitlere ayrılır bütün organların ve vücut sistemlerinin doğru çalışmasında etkilidir çeşitli vitamin türlerinin vücutta yetersiz miktarda bulunduğunda eksikliği ile farklı hastalıklar ortaya çıkar.
Vitamin çeşitleri, her besinde vardır ve her besin için farklı gruplarda yer alır. Bu nedenle yeterli ve dengeli beslenmek için bir çok farklı besin grubundan çeşitli besinler doğru ve düzenli miktarlarda tüketilmelidir. Kaliteli bir yaşam için düzenli ve yeterli vitamin takviyesi ve vücuda besinlerle doğal yoldan vitaminlerin kazandırılması oldukça önemlidir. Ancak bazı durumlarda doğal yolla vitamin kullanılmayacak kadar eksiklik olduğu zamanlarda doktor tavsiyesiyle belli miktarlarda takviye vitaminler alınabilir.
"Yağda eriyen vitaminler" olarak da adlandırılan ADEK grubu vitaminler, isminden de anlaşılabileceği üzere A, D, E ve K vitaminlerinin oluşturduğu özel bir gruptur. Bu grubu oluşturan vitaminler tek tek ele almaya çalışalım...
Düzenli Vitamin Alımı Neden Önemlidir?
Vücudunuza düzenli vitamin alındığında vücut pozitif bir şekilde etkilenerek sağlığını korur. Bu da günlük hayatımızı doğru bir şekilde vücut sağlığını ve dengesini bir arada tutarak devam ettirmemizi sağlar. Vitaminlerin yeterli miktar dağılımı hastalıklarla mücadelede de etkilidir. Hastalıkların seyrinde ilgili vitaminin doğru koşullarda alınması ile hastalıklarla savaşıldığı çok kez görülmüştür. Vücuda bağışıklık kazandıran, kullanılan ilaçların yan etkilerinin minimuma indirilmesini sağlayan, metabolizmayı olumsuz etkileyen hastalıkların iyileşmesine aktif rol oynayan ve özellikle kemik ve eklem sağlığı gibi konularda olmak üzere daha bir çok konuda düzenli vitamin alma önemlidir. ADEK grubu vitaminler de aynı çerçevede değerlendirilmelidir.
ADEK Grubu Vitaminler ve Özellikleri
A, D, E ve K vitaminlerinin oluşturduğu ADEK grubu olarak adlandırılan vitaminlerin genel özelliklerini, hangi yiyeceklerle alınabileceğini, eksiklikleri durumunda ne tür sağlık problemleri yaşanabileceğini her bir vitamin için ayrı ayrı inceleyelim...
A Vitamini Nedir? A Vitamini Nelerde Bulunur?
Vücudumuzda en sık almamız gereken vitamin çeşitlerinden biri ADEK Grubu vitaminler arasında ilk ele alacağımız A vitaminidir. A vitamini metabolizmanın sağlıklı bir şekilde görevini yapabilmesi için alınması gereken temel vitaminlerdendir. Özellikle büyüme çağındaki çocukların kemiklerini güçlendirmede önemli rol oynar. Süt, peynir, yumurta, tereyağı gibi besinlerde bulunan A vitamini bitkisel olarak da portakal, havuç, bal kabağı, ıspanak, brokoli ve greyfurt gibi besinlerden elde edilebilir.
A Vitamini Eksikliğinin Belirtileri Nelerdir?
A vitamini (Beta Karoten) vücudumuz için temel vitaminlerden biridir. Safra tıkanıklıkları, Çölyak, safra asidi yetersizliği gibi çeşitli durumlarda A vitamini eksikliği ortaya çıkabilir. A vitamini özellikle kanser karşıtı bir vitamin olarak da öne çıkar. Besinlerle birlikte yeterli miktarda vitamin alındığında A vitamini eksikliği ortaya çıkarak sağlığınız için ciddi tehdit olabilir. Özellikle Güneydoğu Asya ülkelerinde ve Afrika’da A vitamini içeren sebze ve meyvelere erişim ile birlikte hayvansal besinlere ulaşmak zor olduğundan dolayı A vitamini eksikliği sağlığı ciddi ölçüde zorlaştırır. A vitamini eksik olan bir vücutta şu belirtiler görülür:
- Göz kuruluğu
- Saç dökülmesi
- Enfeksiyon
- Ciltte kuruluk
- Gece körlüğü
- Akne
- Kemik ve eklem hastalıkları
- Üreme problemleri
D Vitamini Nedir? D Vitamini Nelerde Bulunur?
ADEK grubu vitaminlerin diğer üyesi olan D vitamini temel kaynağını güneşten alan bir vitamindir. Güneş ışığı ile vücudumuza kazandırdığımız bir vitamin çeşididir. Balık yağı dışında herhangi bir hayvansal ya da bitkisel gıdada D vitamini ne yazık ki yoktur. Kemiklerin güçlenmesi için D vitamini oldukça önemli bir vitamin çeşididir. Belli bir yaştan sonra yaş ilerledikçe ortaya çıkan kemik erimesi rahatsızlığının da başlıca tedavi ilacıdır. D vitamini bu nedenle özellikle güneşten elde edilmesi gereken bir vitamin çeşididir.
D Vitamini Eksikliğinin Belirtileri Nelerdir?
İleri yaşlarda ortaya çıkan kemik erimesi obezite gibi problemlerde D vitamini eksikliği kaynaklı olumsuz sonuçlar ortaya çıkabilir. Zira D vitamininin belli yaşlara kadar düzenli bir şekilde alınmasıyla kemikler güçlenir. Özellikle gelişme çağındaki çocuklar başta olmak üzere yetişkinlerin de düzenli olarak tüketmesi ve kendisini ilerleyen yaşlara hazırlaması için balık gibi ürünleri tüketmesi önemlidir.
D vitamini vücutta eksik olduğunda obezite ile ilgili bir sorun yaşayan kişiler ne yazık ki istediği hızda kilo veremez. Kilo verme süreci beklediğinden daha da zorlaşır. Güçlü kemiklere sahip olmayan kişilerde kemikler ilk olarak hasar alır. Daha sonradan kırılmaya ve kalıcı sakatlıklara varan ciddi sorunlarla karşılaşılabilir. Bunun yanında insülin direnci olan hastaların da çoğu zaman D vitamini takviyesi alması gerekir. Ayrıca bunlarla birlikte hormonlar doğrudan etkileyen bir vitamin çeşididir.
E Vitamini Nedir? E Vitamini Nelerde Bulunur?
ADEK grubunda yer alan E vitamini cildimiz için ihtiyaç duyulan önemli bir vitamin çeşididir. E vitamini birçok besinde yer aldığında sıkça tüketilen bir vitamin çeşididir. E vitamini, mide rahatsızlıklarının giderilmesinde önemlidir. Bunun yanında yağ formundadır ve önemli bir antioksidan kaynağı olarak karşımıza çıkar. E vitamininin bulunduğu besinler zeytin, zeytinyağı, ayçiçek yağı, avokado ve avokado yağı, turp, roka, maydanoz, marul, tere, fındık ve fındık yağı gibi besinlerdir.
E Vitamini Eksikliğinin Belirtileri Nelerdir?
E vitamini cildinize sağlıklı ve genç bir görünüm kazandırmak için ihtiyacımız olan vitamin çeşididir. Bazı görme problemleri, halsizlik ve yorgunluk, kansızlık, deride veya dilde çatlaklar, kolay bir şekilde cildin morarması ya da kas ve kemik ağrıları gibi etkiler ciltte görülür. Bunun yanında E vitamini eksikliğinde vücutta şu belirtisi ortaya çıkar:
- Kas güçsüzlüğü
- Kas kütlesi kaybı
- Anormal göz hareketleri.
- Görüş problemleri.
- Azalmış bağışıklık fonksiyonu.
- Yürümede problemler- Ataksi (vücut hareketlerinin kontrolünün kaybedilmesi)
- Tırnakların kolay bir şekilde kırılması
K Vitamini Nedir? K Vitamini Nelerde Bulunur?
ADEK grubunun son bileşeni olan K vitamini kanın pıhtılaşmasında ve yemek metabolizmasında önemli göreve sahip bir vitamin türüdür. K vitamini kanı pıhtılaştırarak aşırı kanamayı önler. Birçok farklı besinden ve denilen K vitamini sayesinde kemik metabolizması da doğal yollarla güçlenir. İnsülin miktarını ve glikoz intoleransını sınırlandırır ve insülin direncini azaltır. K vitamini tip iki diyabet riskinin azaltılması da yardımcıdır. Ispanak, pazı, brokoli, lahana, karnabahar, kara lahana, kuşkonmaz, şalgam, pancar, maydonoz ve Brüksel lahanası gibi bitkilerde K vitamini bulunur.
K Vitamini Eksikliğinin Belirtileri Nelerdir?
Vücudumuzda K vitamini eksik olduğunda çeşitli belirtiler ortaya çıkar. K vitamini özellikle kanın pıhtılaşmasında önemli görev taşır. Bununla birlikte kemik gelişimi ve kalp sağlığı açısından da en önemli vitaminlerden biridir. K vitamini eksikliğinde vücut önemli kanamalarda kendisine koruyamayabilir. Osteoporoz ve kalp hastalıklarında artış da K vitamini eksikliğinde ortaya çıkabilecek belirtiler arasında yer alır. Günlük K vitamini ihtiyacınızı karşılamak için özellikle işini yaparız sebzelerden bolca tüketmeniz önemlidir.
Yukarıda özelliklerini ve eksiklikleri durumunda yaşanabilecek sağlık problemlerini sıralamaya çalıştığımız ADEK Grubu Vitaminlerin genel özelliği, yağda eriyen vitaminler olmalarıdır. Suda eriyen diğer vitaminlerin vücutta birikimi veya diğer bir deyimle depolanmaları söz konusu değilken, ADEK grubu vitaminlerin ihtiyaç fazlası vücuttaki yağ dokularında depolanırlar. Bu birikim belli bir seviyenin üzerine çıktığında yine farklı sağlık problemleri ortaya çıkması mümkündür.
Bu nedenle, kontrollü bir şekilde ve belli süreler ara verilerek kullanımı daha uygun olacaktır.
Doğal yollardan yeteri kadar alınamayan vitaminler için, başta ADEK grubu vitaminler olmak üzere dışarıdan takviye yoluyla alınması sık karşılaşılan bir uygulamadır.adek grubu vitaminler-d vitamini
Yapılabilecek en doğru hareket ise, yine tüm vitaminlerin bir hekim kontrolünde sistemli bir şekilde alınmalarıdır.