TEHLİKELİ MADDE GÜVENLİK DANIŞMANLIĞI

Tehlikeli maddelerin karayolu aracılığıyla taşınması hakkında yönetmelik kapsamı neticesinde tehlikeli madde taşımacılığı ile ilgili ürünleri gönderen, dolduran, paketleyen vs. faaliyetleri gerçekleştiren tüm işletmelerin tehlikeli madde güvenlik danışmanı çalıştırması ve bu danışmanlardan hizmet alması zorunlu hale gelmiştir.

ADR yönetmeliğine göre işletmelerin bulundurdukları tehlikeli maddelerin cinsine göre tehlikeli madde faaliyet belgesi bulundurma zorunluluğu yer almaktadır. Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanı; işletmelerin uluslararası gerçekleştirdikleri tehlikeli maddelerin demiryolu, deniz yolu, havayolu ve karayolu ile taşınması esnasında yüklenmesi, ambalajlanması, doldurulması, boşaltılması ve malların korunması için risklerin minimuma inmesi konusunda işletmelere yardımcı olan kişilere verilen addır.

Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanı (TMGD) Görev ve Sorumluluk Alanları Nelerdir?

• Tehlikeli madde güvenlik danışmanlarının asıl görevleri işletme için gerekli olan şartlarda araçların faaliyetlerini belirleme ve tehlikeli maddelerin ulaştırılması konusunda işletmelere çeşitli öneriler sunmaktır.

• Tehlikeli madde güvenlik danışmanları uluslararası sözleşmelere uyulup uyulmadığını denetleyerek tehlikeli maddelerin usulüne uygun şekilde taşınmasını sağlar.

• Bu maddelerin taşınması hususunda işletmeye çeşitli öneri ve yöntemler sunar. Aynı zamanda işletme faaliyetleri ile ilgili olarak çeşitli raporlar hazırlamakla yükümlüdür.

• Tehlikeli maddelerin tehlike sınıfı ve özelliklerine dikkat eder.

• İşletmenin faaliyet konusu olan araçların satın alınması sırasında tehlikeli madde taşımasına elverişli olup olmadığını kontrol eder.

• İşletmenin tehlikeli maddelerin yüklenmesi, taşınması ve boşaltımı alanında kullanılan tüm teçhizatların kontrolüyle ilgilenir.

• Taşınmakta olan tehlikeli maddelerin ADR hükümlerine göre taşınması esnasında işletmeye çeşitli öneriler sunar.

• Tehlikeli maddenin sınıfına göre taşıma esnasında taşıtta bulunması gereken güvenlik teçhizatlarının ve dokümanların bulunduğu talimatları oluşturur.

• İşletme güvenlik planını dizayn ederek planın usulüne uygun şekilde ilerlemesini sağlar.

• Faaliyetler konusunda sağlanmış olan kontrol, eğitim ve denetimler dahil olmak üzere her türlü işi kayıt altında tutarak 5 yıl süreyle saklama, talep edilmesi halinde ibraz etmekle yükümlüdür.

• Olası tehlike durumlarında tehlike giderilene kadar sürdürülen işi durdurmak ve tehlike giderildiği durumda kendi onayı ile işi tekrardan başlatmakla yükümlüdür.

• Tüm bu işlemlere ek olarak tehlikeli madde güvenlik danışmanı, taşıma aracına yüklenmekte olan yükün ADR hükümlerine ne kadar uygun olduğunu tespit etmektedir. Hükümlere uygun şekilde paketlenmesi, etiketlenmesi, yüklenmesi ve işaretlenmesi ile ilgili işlemlerin tamamına ilişkin prosedürler belirlemektedir.

Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanlığı Sınavı

Tehlikeli madde güvenlik danışmanlığı sınavı için Türkiye'de yer alan uygulamalarda şu ana kadar gerçekleştirilen tüm sınavlar 40 adet çoktan seçmeli soru şeklinde uygulanmaktadır. Sınavdan başarılı sayılabilmek için en az 70 puan almak gerekmektedir.

TMGD İstihdamı Neden Zorunlu?

Tehlikeli maddelerin karayolu ile taşınması hakkında yönetmelik kapsamında bu tür faaliyetler gerçekleştiren tüm işletmelerin ADR sözleşmesi gereği yer alan hükümlere göre tehlikeli madde güvenlik danışmanı istihdam etmesi ve bu alanda hizmet alması zorunlu hale gelmiştir. Bu kapsamda tehlikeli madde güvenlik danışmanı bulundurmayan işletmeler için bu hizmeti almadığı her ay için idari para cezası kesilecektir.

Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanlığı Eğitimine Kimler Katılır?

Tehlikeli maddeleri ambalajlayan, üreten, depolayan, taşıyan ve etiketleyen firmaların tehlikeli madde yönetimi konusunda uzmanlaşmak isteyen tüm çalışanlar bu eğitime katılabilir. Aynı zamanda Lojistik sektöründe çalışanlar ve tehlikeli madde konusunda kariyer hedefleyen lisans mezunu kişiler katılabilir. Günümüzde ek kazanç sağlamak isteyen girişimciler de tehlikeli madde güvenlik danışmanlığı eğitimine katılabilmektedir.

Tehlikeli madde güvenlik danışmanı olmak isteyen bireylerin lisans mezunu olması şartı bulunmaktadır. Yetkilendirilen kurumlarda 64 saatlik bir eğitim sonrasında Ulaştırma Bakanlığı'nın yapmış olduğu sınavda başarılı olmak en temel gereklilikler arasında yer almaktadır. Tehlikeli madde güvenlik danışmanı olmak için verilen eğitimleri eksiksiz tamamlamak gerekmektedir.

Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanı Eğitim Kapsamı

• Bu eğitim 64 ders saati olarak uygulanmaktadır.

• Her bir eğitim programında En fazla 20 kişi yer almaktadır.

• Eğitim ders saatlerinin süresi 50 dakika olacak şekilde uyarlanmıştır. Günlük ders programı 3 ders saatinden az ve 8 ders saatinden fazla olmamaktadır.

Eğitim müfredatı

• Tehlikeli maddelerin özelliklerine göre sınıflandırılması

• Madde taşımacılığına ilişkin uluslararası anlaşma ve sözleşmeler

• Genel ambalajlama

• Ürünlerin paketlenmesi, işaretlenmesi ikaz levhası ve turuncu plakaların kontrol kuralları

• Taşıma evrakı ile ilgili genel hususlar

• Sevkiyat yönetimi

• Yolcu taşınması ile alakalı kurallar

• Karışık yüklemeye karşı yasak ve tedbirler

• Tehlikeli maddelerin ayrıştırılması

• Trafikte araçların park etme kuralları ve seyri

• Araçlarda yer alması gereken tüm belgeler

• Yükleme öncesi ve sonrasında temizleme

• Tehlikeli madde taşımacılığına ilişkin trafik mevzuatı ve kullanılan kısaltmalar

• Tehlikeli maddelerin taşınmasına ilişkin güvenlik planlarının yapılması

• Taşıma teçhizatları hakkında bilgi

• Boşaltım işlemleri esnasında meydana gelebilecek sızıntılara müdahale kuralları

• Tehlikeli maddelerden kaynaklı oluşan kazanın nedenleri ve çeşitleri hakkında bilgilendirme ve bu kazaların raporlanması

• İşletmeler için düzenlenecek yıllık raporların hazırlanma aşamaları